المپیاد زیست‌شناسی ایران در تابستان ۱۳۷۷ هنگام برگزاری نهمین المپیاد جهانی زیست‌شناسی در کیل آلمان، شکل گرفت. در این زمان محمد کرام‌الدینی که به عنوان ناظر در جلسات داوری این المپیاد شرکت داشت، درخواست عضویت ایران را مطرح کرد که به اتفاق آراء تصویب شد. نخستین دانش‌آموزان ایرانی در تابستان ۱۳۷۸ در دهمین المپیاد جهانی زیست‌شناسی که در اوپسالا واقع در سوئد برگزار می‌شد، شرکت کردند و با کسب دو مدال نقره و یک مدال برنز به کشور بازگشتند. از آن پس تا کنون همه‌ساله المپیاد جهانی که در کشورهای مختلف برگزار می‌شود، میزبان تیم‌های ملی المپیاد زیست‌شناسی ایران بوده‌است.

یکی از هدف‌های المپیاد زیست‌شناسی ایران به چالش کشیدن و تقویت دانش و توانایی‌های دانش‌آموزان با استعداد و تشویق آنان به ورود به یکی از رشته‌های زیست‌شناسی دانشگاهی به منظور تقویت و پیشبرد علم زیست‌شناسی در کشور است. پیشرفت آموزش زیست‌شناسی در کشور و ارتباط‌های متقابل علمی با جامعه علمی جهانی از دیگر اهداف این المپیاد است.